พลโท จูมมะลี ไซยะสอน (ลาว: ??????? ???????) อดีตประธานประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว สมรสกับ แก้วสายใจ ไซยะสอน เมื่อ พ.ศ. 2533 มีบุตร 2 คน
จูมมะลี ไซยะสอนเป็นชาวลาวเผ่าลาวลุ่ม เกิดเมื่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2479 ในครอบครัวชาวนาที่บ้านวัดเหนือ เมืองไซเสดถา แขวงอัดตะปือ ประเทศลาว
จูมมะลี ไซยะสอนได้เข้าร่วมพรรคประชาชนปฏิวัติลาวในปี พ.ศ. 2497 ด้วยการเป็นทหารขื้นไปในเขตรวมเมืองซำเหนือ และได้เข้าเป็นสมาชิกของพรรคอย่างเต็มตัว เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2498 ได้เข้าร่วมปฏิวัติและได้รบ โดยเริ่มจากการเคลื่อนไหวสู้รบป้องกันเขตรวม ในปี พ.ศ. 2498 - 2499 จนถึงการบัญชากองกำลังติดอาวุธแขวงเชียงขวาง และยึดเมืองพูคูน เมืองกาสี เมืองวังเวียง เมืองโพนโฮง และเมืองเวียงจันทน์ ในแขวงเวียงจันทน์ ในปี พ.ศ. 2518 เพื่อเป็นเงื่อนไขนำไปสู่การก่อตั้งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวสำเร็จ
ท่านได้รับผิดชอบหน้าที่สำคัญ โดยเริ่มจากการเป็นรองหัวหน้าหมู่ในปี พ.ศ. 2502 เป็นหัวหน้าหมวด แล้วก้าวขึ้นเป็นผู้บังคับกองพันโดยตรง ต่อมาได้เป็นหัวหน้าเสนาเขต และเป็นรองเลขาคณะพรรคเขตในปี พ.ศ. 2515 เป็นเจ้ากรมสู้รบกรมใหญ่เสนาธิการ และเป็นรองเจ้ากรมใหญ่เสนาธิการในปี พ.ศ. 2523 เป็นรองรัฐมนตรี (รัฐมนตรีช่วยว่าการ) กระทรวงป้องกันประเทศ (กระทรวงกลาโหม) ในปี พ.ศ. 2525 ได้รับประดับยศชั้นพลโทเมื่อปี พ.ศ. 2533 และเป็นรัฐมนตรีกระทรวงป้องกันประเทศ ในปี พ.ศ. 2534
นอกจากนี้ท่านยังได้เป็นพนักงานฝ่ายบริหารในหลายตำแหน่งสำคัญ โดยเริ่มจากการเป็นเมืองหมวดในปี พ.ศ. 2503 เป็นผู้บัญชาการและเป็นเลขาคณะพรรคกองพัน เป็นเลขาคณะพรรคเขตเชียงขวาง ต่อมาได้เป็นคณะพรรคกรมใหญ่เสนาธิการและเลขานุการคณะพรรคกรมใหญ่เสนาธิการในปี พ.ศ. 2523 ในกองประชุมใหญ่ของพรรคประชาชนปฏิวัติลาวครั้งที่ 3 ท่านได้รับเลือกให้เป็นกรรมการศูนย์กลางพรรค ได้รับเลือกเป็นกรรมการสำรองกรมการเมืองศูนย์กลางพรรคในกองประชุมใหญ่ของพรรคครั้งที่ 4 และเป็นกรรมการกรมการเมืองศูนย์กลางพรรค ตั้งแต่กองประชุมใหญ่ของพรรคครั้งที่ 5 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน (ครั้งล่าสุดมีขึ้นเป็นครั้งที่ 8 เมื่อวันที่ 18-21 มีนาคม พ.ศ. 2549)
ตั้งแต่ พ.ศ. 2544 ได้ดำรงตำแหน่งรองประธานประเทศ ทั้งเป็นรองประธานคณะกรรมการป้องกันชาติป้องกันความสงบศูนย์กลาง ตั้งแต่ พ.ศ. 2546 เป็นต้นมา นอกจากนี้ยังได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้ประจำการกรมการเมืองศูนย์กลางพรรคอีกด้วย
ในกองประชุมครบคณะครั้งปฐมฤกษ์ ของคณะบริหารงานศูนย์กลางพรรคสมัยที่ 8 เมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2549 พลโทจูมมะลี ไซยะสอนได้รับเลือกตั้งอย่างเป็นเอกฉันท์ ให้ดำรงตำแหน่งเลขาธิการใหญ่คณะบริหารงานศูนย์กลางพรรคประชาชนปฏิวัติลาว และในการประชุมสภาแห่งชาติชุดที่ 6 ครั้งปฐมฤกษ์ เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน ปีเดียวกัน ที่ประชุมได้ลงมติเป็นเอกฉันท์เลือกตั้งให้ท่านเข้ารับตำแหน่งประธานประเทศต่อจากท่านคำไต สีพันดอน นับเป็นประธานประเทศคนที่ 6 แห่งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
